Στρατής Λιμνιός – Δημοσιογράφος
Τα πρώτα κρούσματα βίας από τον εγκλεισμό στο σπίτι, εξαιτίας του κορωνοϊού, καταγράφηκαν ήδη στην Κύπρο.
Δυστυχώς, ο κατ’ οίκον περιορισμός λόγω του COVID-19, φαίνεται να δημιουργεί πλειάδα προβλημάτων στην κοινωνική δομή, με καταγεγραμμένη ήδη από επιστήμονες την συνεχή επιδείνωση της ενδο-οικογενειακής βίας. Σύμφωνα μάλιστα, με τα επιστημονικά στοιχεία, στην Κύπρο, η κατάσταση ήδη προκαλεί ανησυχία, καθώς οι κλήσεις για βοήθεια λόγω ενδο-οικογενειακής βίας, αυξήθηκαν κατά 30%, με τις κλήσεις μάλιστα, να φτάνουν τις 750 μέσα σε λίγες μέρες.
Για το θέμα αυτό που, όπως όλα δείχνουν, δεν αργεί να χτυπήσει και τη δική μας πόρτα, μιλήσαμε με το διακεκριμένο δικηγόρο – ποινικολόγο, Θάνο Καρατσιώλη.
- κ. Καρατσιώλη, θα ήθελα παρακαλώ τη γνώμη σας, ως διακεκριμένος νομικός, για το θέμα των ημερών και πιο συγκεκριμένα για τη διαπίστωση από επιστήμονες, ότι η πανδημία του κορωνοϊού και ο περιορισμός των πολιτών στο σπίτι για την ασφάλειά τους, δημιούργησε και για την ακρίβεια, σύμφωνα με τους ειδικούς, εκτόξευσε, δυστυχώς, τα φαινόμενα ενδο-οικογενειακής βίας.
«Μέσα σε αυτήν την πρωτοφανή υγειονομική κρίση που βιώνει σχεδόν ολόκληρος ο πλανήτης, εκτός των προφανών προβλημάτων που όλοι αντιλαμβανόμαστε και παρατηρούμε να συμβαίνουν αναπάντεχα στη ζωή μας καθημερινά, υπάρχουν και κάποιες παρελκόμενες συνέπειες, λόγω του εγκλεισμού μας στο σπίτι και της επαναλαμβανόμενης επαφής μας με λίγα άτομα, οι οποίες θα φανερωθούν στο προσεχές διάστημα».
- Δηλαδή μιλάμε για μεγιστοποίηση του φαινομένου απ’ ότι καταλαβαίνω.
«Προφανώς. Θα μιλήσω πιο συγκεκριμένα και θέλω να αναφερθώ στα περιστατικά ενδο-οικογενειακής βίας, τα οποία θα έχουν αυξητική τάση όλο αυτό το χρονικό διάστημα, που θα διαρκέσουν τα περιοριστικά μέτρα, καθώς η καθημερινή τριβή μεταξύ των συζύγων σε μικρό χώρο για τόσες πολλές ώρες, σίγουρα θα έχει αρνητικές συνέπειες και αύξηση κρουσμάτων, τόσο ποσοτικά όσο και “ποιοτικά”, σε ό,τι αφορά στα περιστατικά ενδο-οικογενειακής βίας».
- Η αναγκαστική «κλεισούρα» στο σπίτι και ο περιορισμός μετακινήσεων, προφανέστατα εντείνει την κατάσταση, λέτε.
«Οι άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα, πλασμένα για να κυκλοφορούμε στη φύση, στους δρόμους, στην καθημερινή ζωή και όχι να είμαστε κλεισμένοι σε 4 τοίχους, χωρίς μάλιστα κάποια σαφή ημερολογιακή εικόνα για το τέλος όλης αυτής, της άνευ προηγούμενου κατάστασης, επομένως η καραντίνα αυτή, μας δημιουργεί ξεκάθαρα κάποια ψυχολογικά προβλήματα ή επιτείνει, ακόμη χειρότερα, την ψυχολογία των ανθρώπων, που ήταν ήδη ψυχολογικά ασταθείς, ακόμη και σε συνθήκες ηρεμίας, προ της έλευσης του κορωνοϊού. Η παρατεταμένη παραμονή στο σπίτι δημιουργεί εκνευρισμό, ιδιαίτερα στα πιο ενεργά μέλη των οικογενειών, που είχαν συνηθίσει επί σειρά ετών να βρίσκονται σε συνεχή κίνηση και επαγγελματική δραστηριότητα, με συνέπεια να μοιάζουν με λιοντάρια στο κλουβί, λίγες μόνο μέρες μετά από την επιβολή του υποχρεωτικού εγκλεισμού από την πολιτεία».
- Να υποθέσω, ότι η πιθανή έκφραση επιθετικότητας στη λογική της ενδο-οικογενειακης βίας, σχετίζεται και με την ηλικιακή παράμετρο.
«Μία ολόκληρη εβδομάδα εγκλεισμού στο σπίτι, φαντάζει αιώνας και κάθε μέρα παράτασης, επιτείνει το αίσθημα δυσφορίας και απογοήτευσης με γραμμική πρόοδο, για άτομα που είχαν συνηθίσει να είναι αεικίνητα, ακόμη και σε συνταξιούχους, που πνίγονται από τους 4 τοίχους, μην έχοντας κοινωνικές επαφές, παρά μόνο με τα μέλη της οικογενείας τους. Οι εντάσεις που μπορούν να δημιουργηθούν από όλη αυτή την κατάσταση, είναι απρόβλεπτες σε μεγέθη και ένταση, γιατί αυτό που ζούμε είναι κάτι πρωτοφανές, ενώ το μοναδικό μέρος εκτόνωσης του συσσωρευμένου εκνευρισμού, είναι το σπίτι και κατ’ επέκταση η οικογένεια…»
- Είναι η κατάσταση διαχειρίσιμη ή όχι, κατά την εκτίμησή σας και αναρωτιέμαι, πως μπορεί να αποφευχθει όλο αυτό το δυσάρεστο φαινόμενο των ημερών.
«Η ψυχραιμία είναι μία λέξη, η οποία δοκιμάζεται ιδιαίτερα αυτές τις μέρες της καραντίνας, καθώς χάνεται πολύ πιο εύκολα από όλους, χωρίς πάντοτε κάποια τόσο σημαντική ή ιδιαίτερη αφορμή. Ο θυμός, είναι στα ύψη με το παραμικρό, καθώς οι αλληλεπιδράσεις των μελών μιας οικογένειας σε μικρό χώρο και σε συνεχή χρόνο, διαλύουν τις ισορροπίες και δημιουργούν πολύ ευκολότερα μία έκρυθμη κατάσταση, ακόμη και σε ανθρώπους που είναι γενικά νουνεχείς και σώφρονες.
Η παραβατική συμπεριφορά εντός σπιτιού, μπορεί τώρα να καλυφθεί και ευκολότερα, καθώς η αστυνόμευση, δίνει τώρα προτεραιρότητα στα μέτρα του αυτοπεριορισμού των πολιτών, ενώ σαφώς είναι δυσκολότερη η επικοινωνία των θυμάτων της ενδο-οικογενειακής βίας με τον έξω κόσμο, της καταγγελίας, της στήριξης και της βοήθειας. Αυτό είναι και ένα περαιτέρω κίνητρο για τους θύτες αυτής της ιστορίας, οι οποίοι αντιλαμβάνονται ότι βρίσκονται στο απυρόβλητο όλη αυτήν την περίοδο, που ελέγχουν πλήρως όλες τις κινήσεις των μελών της οικογενείας τους, καθώς μοιράζονται συνεχώς τον ίδιο χώρο».